Bireyin toplumsal varoluşunu gerçekleştirmesine yardımcı olması amacıyla;tarih,coğrafya,ekonomi,sosyoloji,antropoloji psikoloji,felsefe,siyaset bilimi ve hukuk gibi sosyal bilimleri ve vatandaşlık bilgisi konularını yansıtan;öğrenme alanlarının bir ünite ya da tema altında birleştirilmesini içeren,insanın sosyal ve fiziki çevresiyle etkileşiminin geçmiş,bugün ve gelecek bağlamında incelendiği;toplu öğretim anlayışından hareketle oluşturulmuş bir ilköğretim dersidir.
SOSYAL BİLGİLERİN İLKOKULLARDA ÖĞRETİLMESİ NEDEN ÖNEMLİDİR ?
Eğitim kurumlarının en önemli amaçlarından biri, öğrencilerini, her şeyden önce,yaşadığı topluma yararlı, iyi, sorumlu birer vatandaş olarak yetiştirmektir.
Öğrencileri bu amaca ulaştırmada, onlara ilk temel bilgileri kazandırmak
için, ilköğretim okulları programına öncelikle (birinci, ikinci, üçüncü sınıflara) Hayat
Bilgisi; ardından da (dördüncü, beşinci, altıncı ve yedinci sınıflara)
Sosyal Bilgiler dersleri konmuştur.
Bu dersler aracılığıyla, öğrencilere, Atatürk ilke ve inkılâplarına bağlı;
laik, demokratik, çağdaş değerleri benimseyen ve koruyan bireyler olarak
yetişmeleri için ilk temel bilgiler verilir. Onlara Atatürk'ün "ulusal
kültürümüzü çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkarma" idealini
gerçekleştirme bilinci kazandırılır. Bunun için de;programdaki konular Tarih, Coğrafya, Ekonomi, Psikoloji, Sosyoloji,
Antropoloji,Hukuk, Eğitim gibi çeşitli sosyal bilim alanlarıyla ilişkili olarak, çok yönlü
bir bütün içinde ele alınır ve işlenir.
İlköğretimdeki Sosyal Bilgiler Programı, öğrencilere yakın ve uzak çevrelerini
tanıtıp onları bir yandan toplumsallaştırırken, bir yandan da yukarıda sözü
edilen değerleri onlara en iyi biçimde kazandırmaya çalışacaktır. Milli Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanıp geliştirilen Sosyal Bilgiler dersine ilişkin program konusunda, bu
ünitede ayrıntılı bilgilere yer verilmiştir.İlköğretimdeki,
"Sosyal Bilgiler" dersinin öğretiminde en önemli amaç, öğrenciye"toplumsal kişilik" kazandırmaktır. Toplumsal kişiliğin de en
önemli özelliği "iyi bir yurttaş" olmaktır. Burada, iyi bir yurttaş olmaktan amaç, kişinin görev
ve sorumluluklarını bilmesi, çevresine ve çevresindeki olaylara karşı
bilinçli olmasıdır. Sosyal Bilgiler dersi, bireyin gerek kendisine, gerekse ailesine, çevresindeki diğer
insanlara, yasalara ve devlete karşı görev ve
sorumluluklarının neler olduğunu ve özellikle toplumsal çevresine etkili bir biçimde nasıl uyum yapılacağını öğretir.
Çocuğun elde edeceği kazanç bakımından Sosyal Bilgiler öğretiminin amaçlarını
(kapsamlı olmakla birlikte) her biri davranışa dönüştürülecek biçimde, dört
ana kümede belirleyebiliriz:
1. Sosyal Bilgiler derslerinde çocuğun eleştirici, yapıcı ve yaratıcı
düşünme ve
yetenekleri gelişir; sorun çözme ile ilgili becerileri kazanması sağlanır;
2. Sosyal Bilgiler öğretimiyle çocuk bireylerarası ilişkilerini geliştirir;
işbirliği
yapmasını öğrenir; sorumluluk bilinci kazanarak yetişir;
3. Sosyal Bilgiler derslerinde çocuk temel yurttaşlık hak ve sorumluluklarını
kavrar; anayasa ve yasalar karşısında görev ve sorumluluklarını bilir;
4. Sosyal Bilgiler öğretimiyle çocuk ekonomik olma konusunda görüş kazanır;
gereksinimlerini iyi belirleme ve doğru tercihler yapma alışkanlığını elde
eder.
Sosyal Bilgiler Dersi Neden Önemlidir?
1.Her öğrencinin birey olarak özgüveninin
artmasına katkı sağlar.
2.Geçmişini bilen ve bu sayede geleceğe
emin adımlarla ilerleyen bireylerin yetişmesini sağlar.
3.Öğrencilerin gelecekteki yaşamlarına
ışık tutarak, bireylerden beklenen niteliklerin geliştirilmesine olanak sağlar.
4.Bilgi, kavram, değer ve becerilerin
gelişmesini sağlayarak, niteliklerin bireylerin yetişmesine ortamlar hazırlar.
5.Öğrencileri düşünmeye, soru sormaya ve
görüş alışverişi yapmaya özendirir. Araştırma içgüdüsünü tetikleyerek monoton
bireylerin yetişmesini engeller.
6.Öğrencilerin fiziksel ve duygusal açıdan
sağlıklı ve mutlu bireyler olarak yetişmesini amaç edinerek toplumsal düzenin
sağlanmasına son derece büyük katkıda bulunur.
7. Millî kimliği merkeze alarak, evrensel
değerlerin benimsenmesine önem verir. Bu sayede kişilikli ve nitelikli bireyler
yetişir.
8.Öğrencilerin kendi örf ve âdetleri
çerçevesinde ruhsal, ahlâkî, sosyal ve kültürel yönlerden gelişmesini hedefler.
Bu sayede de bireylerin toplumsal kimliklerini kuvvetlendirir.
9.Öğrencilerin haklarını bilen ve
kullanan, sorumluluklarını yerine getiren bireyler olarak yetişmesini
sağlayarak, neyin doğru? Neyin yanlış olduğunun anlaşılmasını sağlar.
10. Öğrencilerin toplumsal
sorunlara karşı duyarlı olmasını sağlar.
11.Öğrencilerin öğrenme
sürecinde deneyimlerini kullanmasına ve çevreyle etkileşim kurmasına olanak
sağlar. Anlamlı öğrenmeye kapı aralar.
Yukarıdakiler gibi daha birçok
madde sıralamak mümkün. Sıralanan maddelerin ışığında ise sosyal bilgiler
dersi, demokratik değerleri benimsemiş vatandaşlar olarak öğrencilerin içinde
yaşadığı topluma uyum sağlamalarını ve öğrencilere bu bilgi birikimini yaşama
geçirilebilecek donanımlar kazandırmayı amaçlayarak sosyal bilgiler dersinin
önemine vurgu yapmaktadır.
Kaynakça
1)
2)
17-18-19 syf
3)
Sosyal Bilgiler Öğretimi Doç.Dr.Cengiz Dönmez Doç.Dr. Kubilay Yazıcı
4.syf


Hiç yorum yok:
Yorum Gönder