Öğretim Yöntemleriyle İlgili Makale Yorumu

Yeni eğitim anlayışında, öğretmenin rolünde meydana gelen değişme, öğretmenlerin yeni bir formasyonla donatılmasını gerekli kılmaktadır. Artık, geleneksel öğretim yöntem ve teknolojilerini bilmek yeterli değildir. Bunlara ek olarak, yeni öğretim akım ve kuramlarını öğrenmek, yeni bilgi teknolojilerini kullanılabilir hale getirebilmek gerekmektedir.Eğitim-öğretim süreci içinde istenilen sonuca ulaşabilmek için çeşitli öğretim
yöntem ve teknikleri kullanılmaktadır. 2004-2005 yılında eğitimde gerçekleştirilen köklü değişikliklerle yapılandırmacı yaklaşıma yer verilmiştir. Yapılandırmacı yaklaşımda bilgi aktif bir sınıf ortamında öğrenilir. Öğrenciler işbirlikli çalışırlar ve dayanışmanın olduğu bir öğrenme
ortamında bulunurlar. Öğretim yöntemlerinden öğrencilerin aktif olarak derse katılımlarını sağlayan, derse ilgilerini artıran öğrenme ortamını
zevkli ve eğlenceli hâle getiren drama yöntemi sosyal bilgiler dersi için oldukça etkili ve önemlidir.Sosyal Bilgiler programının vizyonu, 21 . yüzyılın çağdaş, Atatürk ilke ve inkılâplarını benimsemiş, Türk tarihini ve kültürünü kavramış, temel demokratik değerlerle donanmış ve insan
haklarına saygılı, yaşadığı çevreye duyarlı, bilgiyi deneyimlerine göre yorumlayıp, sosyal ve kültürel bağlamda kullanan ve düzenleyen, eleştirel düşünen, doğru karar veren, yapıcı, sosyal katılım becerileri gelişmiş, sosyal bilimcilerin sosyal bilgiyi üretirken kullandıkları yöntemleri
kazanmış, sosyal yaşamda etkin, üretken, haklarını ve sorumluluklarını bilen, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları yetiştirmektir .Bu sebeple Sosyal Bilgiler dersi, bireyin içinde yaşadığı topluma uyum sağlamasında, topluma faydalı olmasında ve bireyin kişiliğinin gelişiminde önemli katkılar sunmaktadır.
Eğitimde dramanın bir yöntem olarak kullanılması çağdaş insanın toplumsal ilişkilerini düzenlemesine, kendisini tanımasına, üretmesine ve varlığını sergilemesine olanak sağlamaktadır.Eğitim ve öğretimde dramanın işlevi oldukça önemlidir. Drama, oyun anlamında kullanılmakta olsa da eğitimde bir öğretim yöntemi olarak uygulanmasının amacı duyuşsal, bilişsel ve davranışsal yetileri geliştirmektir.Çocuklar aktif olarak derse katıldığı zaman yaşadığı dünyayı, çevresini gözlemleme, araştırma ve keşfetme başarısını gösterecektir. Çocuğun öğrendiği bilgileri davranışlarına yansıtmasında aktif öğrenme yöntemlerinden drama yönteminin önemi büyüktür. Drama yöntemi
soyut kavramların ağırlıkta olduğu Sosyal Bilgilerinin tüm konularında başarıyı arttırmada önemli bir etkinlik olarak uygulanabilir. Sosyal hayatta karşılaşılan olayların istenildiği anda tekrar canlandırılmasına olanak sağlayan drama yöntemi ile öğrenciler ulaşamayacakları ya da göremeyecekleri olayları bizzat yaşayarak öğrenmiş olurlar.

Drama yönteminin öğrenmedeki faydaları şu şekilde
sıralanabilir:

Ø Empati yeteneği geliştirir.
Ø Kişinin özgüvenini artırır.
Ø Sorumluluk duygusu kazandırır.
Ø Öğrenilenlerin kalıcı olmasını sağlar.
Ø Anlama yeteneğini ve yaratıcılığı artırır.
Ø Kendini ifade edebilmesine olanak sağlar.
Ø Öğrencilerin sanatsal becerilerini geliştirir.
Ø İletişimin daha sağlıklı kurulmasına yardımcı olur.
Ø Öğretmene, öğrencilerini çeşitli yönlerden tanıma fırsatı verir.
Ø Duyguların farkına varılması ve ifade edilmesine yardımcı olur.
Ø Anlamayı, acıma duygusunu, farkındalığı ve başkalarına saygıyı artırır.
Ø Öğrencilere sadece durumu “kavrama” yerine “hissetme” imkânı da sağlar.
Ø İşbirlikli çalışma sağlayan aktivitelere katılmada katılımcılara bir fırsat sağlar.
Ø Bireyin yaşamı çok yönlü algılamasını ve ne istediğini bilerek davranmasını sağlar.
Ø Sosyal farkındalığın artmasına ve problem çözme yeteneğinin gelişmesine yardımcı olur.
Ø Çeşitli karakterleri ve davranışları tekrar oynamak yoluyla değerleri ve duyguların
keşfedilmesine yardımcı bir araçtır.
Ø Öğrenciler duygu ve düşüncelerini açıklama imkânına sahip olurlar. Utangaç ve içe dönük öğrencilerin bile kendilerini ifade etmelerine olanak sağlar.

Sosyal Bilgiler Dersinde Drama Yönteminin Kullanılmasının Önemi

Soyut kavramların yoğunlukta olduğu Sosyal Bilgiler dersinin tüm konularında drama yönteminin kullanılması başarıyı arttırmada önemli bir etkiye sahiptir. Sosyal hayatta karşılaşılan durumları drama ile istenilen anda yeniden canlandırmak mümkündür. Bununla birlikte, çocukların erişemeyecekleri durumları yaşama ve öğrenme imkânının yanında öğrencilerde bulunan düşünme,yorumlama, algılama, dinleme ve konuşma yeteneklerinin de etkili bir şekilde gelişmesi açısından onlara olumlu faydalar sağlar.Morris ve Welch (2004), öğrencilerin drama yöntemini, sosyal bilgiler konularını öğrenme
ve düşünme becerilerini geliştirmede çok faydalı bulduklarını belirtmektedir. Öğrenciler eski dünya tarihi ile ilgili konuyu çalışır, okur ve senaryoyu canlandırırlar. Hikâye gözler önüne serildikçe,öğrenciler eski zaman ve yerlerde yaşananları sınıfa taşımış olurlar. Öğrenciler geçmişte yaşanan
olayları, yerleri ve insanlar hakkındaki bilgileri öğrenmek için yapılandırılmış dramayı kullanırlar.Bu tarihi olaylarda geçen karakterlerin yerlerine kendilerini koyarlar. Tabiî ki bu sayede öğrenciler gelecekteki yaşamları ve yaşayacakları olayları tahmin etme becerilerini de geliştirirler.
2006-2007 eğitim-öğretim yılından itibaren eğitim fakültelerinde uygulanan programlar değiştirilmiştir. Programın değiştirilme nedeni eğitim fakültelerinde uygulanan öğretmen yetiştirme programlarının; çağımızın gerektirdiği bilgi ve becerilere sahip öğretmenler yetiştirmedekiyeterliliklerini artırmak, 2003-2004 eğitim-öğretim yılından itibaren uygulanmak üzere, Milli
Eğitim Bakanlığı tarafından,ilköğretim programlarında yapılan değişikliklerle paralellik sağlanmasıdır. Drama etkinliklerinin sınıfta bir öğretim yöntemi olarak ve bireysel gelişime yardımcı olmak amacıyla kullanımı için sosyal bilgiler öğretmen adayları belli teorik ve uygulama becerilerine ihtiyaç duymaktadırlar. Bu nedenle yeni Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans programında 4. sınıfta drama dersi zorunlu ders olarak yer almaktadır
Dersin kapsamı YÖK planına göre; eğitsel drama teriminin tanımı ve anlamı, benzer terimlerden (Psikodrama, Yaratıcı drama, Drama-Oyun, Drama) farkı, çocuklarla drama uygulamalarının tarihçesi, eğitsel dramanın yapısı ve uygulanma aşamaları, eğitici dramanın yaş grupları ve uygulama alanlarına göre sınıflandırılması, eğitsel drama ortamı ve öğretmen nitelikleri, eğitsel drama da özel teknikler, eğitsel dramanın değerlendirilmesi, uygulandığı alanın eğitim amaçlarına uygun eğitici drama örnekleri ve yeni örneklerin geliştirilmesi şeklinde belirlenmiştir.Ders etkinlikleri, bir dönem boyunca belirlenen kapsam doğrultusunda, teorik bilgilerden oluşan iki ders saati ve drama uygulamalarından oluşan iki ders saati olmak üzere haftada dört saat olarak planlanmıştır. Yükseköğrenimde gerçekleştirilen son düzenlemelerin ardından ise sosyal bilgiler öğretmeni adayları 4. sınıf (VIII. yarıyılda) “Drama” dersi almaktadırlar.Yapılan bu düzenleme ile sosyal bilgiler öğretmen adaylarına drama eğitiminin verilmesinin nedeni,sosyal bilgiler öğretiminde dramanın etkili bir yöntem oluşu ve bu öğretmen adaylarının dramayı tanıyarak mesleki yaşamlarında kullanabilmeleri için gerekli şartların
oluşturulması gerekliliğidir.

KAYNAKÇA

SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE DRAMA YÖNTEMİNİN ÖNEMİ
VE UYGULAMA ÖRNEKLERİ---Tekin ÇELİKKAYA

SOSYAL BİLGİLERİN İLKOKULLARDA ÖĞRETİMİNİN ÖNEMİ

Sosyal Bilgiler,

Bireyin toplumsal varoluşunu gerçekleştirmesine yardımcı olması amacıyla;tarih,coğrafya,ekonomi,sosyoloji,antropoloji psikoloji,felsefe,siyaset bilimi ve hukuk gibi sosyal bilimleri ve vatandaşlık bilgisi konularını yansıtan;öğrenme alanlarının bir ünite ya da tema altında birleştirilmesini içeren,insanın sosyal ve fiziki çevresiyle etkileşiminin geçmiş,bugün ve gelecek bağlamında incelendiği;toplu öğretim anlayışından hareketle oluşturulmuş bir ilköğretim dersidir.

SOSYAL BİLGİLERİN İLKOKULLARDA ÖĞRETİLMESİ NEDEN ÖNEMLİDİR ?

    

               Eğitim kurumlarının en önemli amaçlarından biri, öğrencilerini, her şeyden önce,yaşadığı topluma yararlı, iyi, sorumlu birer vatandaş olarak yetiştirmektir. Öğrencileri bu amaca ulaştırmada, onlara ilk temel bilgileri kazandırmak için, ilköğretim okulları programına öncelikle (birinci, ikinci, üçüncü sınıflara) Hayat Bilgisi; ardından da (dördüncü, beşinci, altıncı ve yedinci sınıflara) Sosyal Bilgiler dersleri konmuştur.

              Bu dersler aracılığıyla, öğrencilere, Atatürk ilke ve inkılâplarına bağlı; laik, demokratik, çağdaş değerleri benimseyen ve koruyan bireyler olarak yetişmeleri için ilk temel bilgiler verilir. Onlara Atatürk'ün "ulusal kültürümüzü çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkarma" idealini gerçekleştirme bilinci kazandırılır. Bunun için de;programdaki konular Tarih, Coğrafya, Ekonomi, Psikoloji, Sosyoloji, Antropoloji,Hukuk, Eğitim gibi çeşitli sosyal bilim alanlarıyla ilişkili olarak, çok yönlü bir bütün içinde ele alınır ve işlenir.

      İlköğretimdeki Sosyal Bilgiler Programı, öğrencilere yakın ve uzak çevrelerini tanıtıp onları bir yandan toplumsallaştırırken, bir yandan da yukarıda sözü edilen değerleri onlara en iyi biçimde kazandırmaya çalışacaktır. Milli Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanıp geliştirilen Sosyal Bilgiler dersine ilişkin program konusunda, bu ünitede ayrıntılı bilgilere yer verilmiştir.İlköğretimdeki, "Sosyal Bilgiler" dersinin öğretiminde en önemli amaç, öğrenciye"toplumsal kişilik" kazandırmaktır. Toplumsal kişiliğin de en önemli özelliği "iyi bir yurttaş" olmaktır. Burada, iyi bir yurttaş olmaktan amaç, kişinin görev ve sorumluluklarını bilmesi, çevresine ve çevresindeki olaylara karşı bilinçli olmasıdır. Sosyal Bilgiler dersi, bireyin gerek kendisine, gerekse ailesine, çevresindeki diğer insanlara, yasalara ve devlete karşı görev ve sorumluluklarının neler olduğunu ve özellikle toplumsal çevresine etkili bir biçimde nasıl uyum yapılacağını öğretir.

Çocuğun elde edeceği kazanç bakımından Sosyal Bilgiler öğretiminin amaçlarını

(kapsamlı olmakla birlikte) her biri davranışa dönüştürülecek biçimde, dört ana kümede belirleyebiliriz:

1. Sosyal Bilgiler derslerinde çocuğun eleştirici, yapıcı ve yaratıcı düşünme ve

yetenekleri gelişir; sorun çözme ile ilgili becerileri kazanması sağlanır;

2. Sosyal Bilgiler öğretimiyle çocuk bireylerarası ilişkilerini geliştirir; işbirliği

yapmasını öğrenir; sorumluluk bilinci kazanarak yetişir;

3. Sosyal Bilgiler derslerinde çocuk temel yurttaşlık hak ve sorumluluklarını

kavrar; anayasa ve yasalar karşısında görev ve sorumluluklarını bilir;

4. Sosyal Bilgiler öğretimiyle çocuk ekonomik olma konusunda görüş kazanır;

gereksinimlerini iyi belirleme ve doğru tercihler yapma alışkanlığını elde eder.

Sosyal Bilgiler Dersi Neden Önemlidir?

1.Her öğrencinin birey olarak özgüveninin artmasına katkı sağlar.

2.Geçmişini bilen ve bu sayede geleceğe emin adımlarla ilerleyen bireylerin yetişmesini sağlar.

3.Öğrencilerin gelecekteki yaşamlarına ışık tutarak, bireylerden beklenen niteliklerin geliştirilmesine olanak sağlar.

4.Bilgi, kavram, değer ve becerilerin gelişmesini sağlayarak, niteliklerin bireylerin yetişmesine ortamlar hazırlar.

5.Öğrencileri düşünmeye, soru sormaya ve görüş alışverişi yapmaya özendirir. Araştırma içgüdüsünü tetikleyerek monoton bireylerin yetişmesini engeller.

6.Öğrencilerin fiziksel ve duygusal açıdan sağlıklı ve mutlu bireyler olarak yetişmesini amaç edinerek toplumsal düzenin sağlanmasına son derece büyük katkıda bulunur.

7. Millî kimliği merkeze alarak, evrensel değerlerin benimsenmesine önem verir. Bu sayede kişilikli ve nitelikli bireyler yetişir.

8.Öğrencilerin kendi örf ve âdetleri çerçevesinde ruhsal, ahlâkî, sosyal ve kültürel yönlerden gelişmesini hedefler. Bu sayede de bireylerin toplumsal kimliklerini kuvvetlendirir.

9.Öğrencilerin haklarını bilen ve kullanan, sorumluluklarını yerine getiren bireyler olarak yetişmesini sağlayarak, neyin doğru? Neyin yanlış olduğunun anlaşılmasını sağlar.

10. Öğrencilerin toplumsal sorunlara karşı duyarlı olmasını sağlar.

11.Öğrencilerin öğrenme sürecinde deneyimlerini kullanmasına ve çevreyle etkileşim kurmasına olanak sağlar. Anlamlı öğrenmeye kapı aralar.

Yukarıdakiler gibi daha birçok madde sıralamak mümkün. Sıralanan maddelerin ışığında ise sosyal bilgiler dersi, demokratik değerleri benimsemiş vatandaşlar olarak öğrencilerin içinde yaşadığı topluma uyum sağlamalarını ve öğrencilere bu bilgi birikimini yaşama geçirilebilecek donanımlar kazandırmayı amaçlayarak sosyal bilgiler dersinin önemine vurgu yapmaktadır.

Kaynakça

1)

http://www.devo.com.tr/Sosyal-Bilgiler-Dersinin-Hayatimizdaki-Onemi-Nedir,DP-39.html

2)

http://w2.anadolu.edu.tr/aos/kitap/IOLTP/2295/unite02.pdf

17-18-19 syf

3)

Sosyal Bilgiler Öğretimi Doç.Dr.Cengiz Dönmez Doç.Dr. Kubilay Yazıcı

4.syf